De International Herald Tribune weet te melden dat er alleen in de eerste twee uur van de beurs al 5 grote werken verkocht zijn door de bekende Londense deelnemer Johnny van Haeften, waaronder een zeelandschap van Jan van Goyen ter waarde van 1.100.000 euro:
Het tweede van de vijf verkopen van Van Haeften betrof "Aeneas en de Sibylle in de onderwereld", een fantastische Jan Brueghel de Oude uit 1593. Een Amerikaanse verzamelaar betaalde zonder aarzelen de vraagprijs van maar liefst 3.900.000 euro.
Door dit soort berichtgeving waren onze verwachtingen natuurlijk hoog gespannen toen Janneke en ik, vergezeld van TEFAF-veteraan Menno, gisteren richting Maastricht togen om ons te vergapen aan al dit prachtigs. Eenmaal gearriveerd bij het MECC viel ons oog direct op een in bontjas getooide, Italiaans uitziende dame die gedistingeerd in een Volkswagen Phaeton werd voorgereden, even later gevolgd door wat er op het eerste oog uitzag als Brits oud geld. Eerst nog met een Franse art-broker een peukje roken voor de ingang en dan met lichte nerveusiteit naar binnen om voor 145 euro drie toegangskaartjes en twee catalogi aan te schaffen.
Wat gelijk opviel is de enorme omvang van deze beurs! De 227 deelnemers hebben hun waren uitgestald in een lappendeken van meticuleus ingerichte stands, waardoor men zich, al voortglijdend op hoogpolig tapijt of parket, het eerste half uur in een vreemdsoortig museum waant. Dit vreemde gevoel werd nog versterkt vanaf het moment dat je beseft dat alle aanwezige werken ook daadwerkelijk te koop zijn. Je bent zo gewend aan het feit dat je Hollandse Meesters of Impressionisten alleen in musea kan bezichtigen, waar ze doorgaans bewaakt en achter glas hangen, dat het enige tijd duurt voordat het tot je doordringt dat je op een veredelde markt bent. De rode stickertjes die aangeven dat een werk verkocht is, en de sporadische prijskaartjes doen je dit na verloop van tijd pas weer beseffen.
Kunst is hier gewoon business, big business ! Dat gewone stervelingen zoals ik hier rond kunnen lopen en zonder enige belemmering samen met serieuze verzamelaars kunnen genieten van enkele topstukken uit de kunstgeschiedenis, is niet meer dan bijzaak. Niet voor niets heeft de organisatie een aantal jaren geleden besloten om een entreeprijs te heffen om te grote aantallen dagjesmensen af te schrikken. Inmiddels is de entreeprijs opgelopen tot een heftige 55 euro per persoon, en is de gebruikelijke studentenkorting afgeschaft. Maar daar krijg je dan ook iets voor.
De TEFAF is namelijk een beurs op stand. Her en der verspreid zijn en zijn er chique brasserietjes geïnstalleerd, en in het midden van de beurs prijkt een heuse champagnebar! Dit is de verzamelplek bij uitstek voor Italianen in deftige pakken en Franse dames in nonchalante jurkjes. Amerikanen met stapels catalogi en bejaarde Britten (inclusief Tweed en hoed) doen zich even verderop tegoed aan borden met oesters. Een gesoigneerde Franstalige Belg sommeert zijn zoontje om maar even met mama te gaan bellen, want papa moet informeren of er iets gedaan kan worden aan de vraagprijs van 165.000 euro voor dat schattige, surrealistische stilleventje.
Volledig verzadigd van kunst en met een tasje vol met ansichtkaartjes en prullaria sjokken we na vijf uur de normale wereld weer in. Of we iets gekocht hebben? Jazeker ! Een 575 pagina's tellende catalogus van de beurs is ons gelukkige bezit, evenals een gratis catalogus over Oude Meesters van Salomon Lilian, specialist in zeventiende-eeuwse schilderijen. Ook heb ik voor 10 euro de hand weten te leggen op een Duitse catalogus van Kunsthandlung H.H. Rumbler uit Frankfurt. Deze had namelijk een fantastische serie etsen van Francisco de Goya's Los Desastres de la Guerra hangen. Met toegknepen ogen en een beetje fantasie lijken de afbeeldingen in dit mooie boekje bijna echt... toch?
Helaas ging op het laatste moment ons favoriete werkje van de beurs aan onze neus voorbij, dus moeten we het stellen met een gedownloade versie van Fernand Khnopff's eenzame sneuwlandschap:
